رابرت بايرون، سياح، نويسنده و هنرشناس انگليسي (1905-1941)، در عمر كوتاهش چندين كتاب از خاطرات سفرهاي خود به يونان، ايران و آسياي مركزي منتشر كرد. اين كتاب‌ها، تنها خاطرات سفر نيست بل‌كه مطالبي درباره‌ي هنر، فرهنگ، معماري و شهرسازي هر سرزمين را نيز دربر مي‌گيرد. بخشي از سفرنامه‌ي مشهور او، ‹‹راه اكسيانا››، درباره‌ي سياحت بايرون در ايران و افغانستان در سال‌هاي 1933 و 1934 است. حاصل سياحت‌هاي او فقط نوشته‌ها و سفرنامه‌هاي مكتوب نيست، بل‌كه در كنار خاطرات مكتوب سفر، بايرون مجموعه‌ي بيش از 700 عكس از شهرها و راه‌هايي را كه سياحت مي كرد فراهم آورد. از آن ميان، عكس‌هاي او از اصفهان 1933 (1311 خورشيدي) مجموعه‌‌اي ارزشمند است كه مي‌توانيد دراين جا و اين جا ببينيد:
حدود 150 سال پيش، ارنست هولستر آلماني كه سال‌ها در جلفاي اصفهان سكنا داشت، از شهر و معماري اصفهان، مردم، رجال، آداب و رسوم و وقايع اين شهر عكس‌هاي بسياري گرفت كه پيش از انقلاب در كتابي با نام ‹‹اصفهان در يكصد و سيزده سال پيش›› توسط وزارت فرهنگ و هنر چاپ شد و چندي پيش نيز، بالاخره پس از حدود 30 سال توسط سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كل كشور در كتابي به نام ‹‹جلوه‌هاي زندگي›› منتشر شد. تا جايي كه من مي‌دانم رابرت بايرون دومين شخصي‌ست كه البته نه با جامعيت و عمق نگاه هولستر اما به هررو به شكلي وسيع از اصفهان روزگار خود عكس مي‌گيرد. مقايسه‌ي مكان‌هاي مشخص و مشترك در عكس‌هاي هولستر و بايرون و مطالعه‌ي تغييرات اين مكان ها و پي‌گيري اين تغييرات در طول تاريخ تاكنون مي تواند موضوع پژوهشي باشد. پژوهشي كه اگر ‹‹موسسه‌ي اصفهان›› تاسيس شده بود حتما يكي از كارهاي اصلي‌اش مي‌بود. علاوه براين، دوره‌اي كه بايرون از اصفهان عكاسي كرده، به‌نظرم مهم است: 1311 خورشيدي: چندسالي بيش‌تر از تاسيس سازمان حفاظت از بناهاي تاريخي (كه نام دقيقش را به‌ياد ندارم) نمي گذرد وايران در اوج دوران نوسازي رضاشاهي‌ست. از بايرون در منابع فارسي چيزي نديده‌ام. كسي چيزي سراغ دارد؟
0 Comments:
Post a Comment
<< Home